Przymusowe leczenie alkoholika – kiedy jest możliwe?

Strona główna / Leczenie alkoholizmu / Przymusowe leczenie alkoholika – kiedy jest możliwe?
przymusowe leczenie alkoholika

Nałogowe spożywanie alkoholu stanowi problem osoby uzależnionej oraz wszystkich tych, którzy znajdują się w jej najbliższym otoczeniu. Skutki nadużywania substancji odurzającej odczuwają członkowie rodziny uzależnionego, jego partnerzy, dzieci, rodzeństwo i rodzice. W przypadku zauważenia pierwszych niepokojących objawów i zmiany zachowania najbliższego zwykle podejmują oni próby rozmowy i zmotywowania go do zmiany trybu życia. Rzadko jednak motywacja członków rodziny i ich argumentacja trafia do uzależnionego. Często próbuje on racjonalizować swoje reakcje, zaprzecza istnieniu problemu alkoholowego i stosuje manipulacje. Gdy nie chce samodzielnie zgłosić się na terapię uzależnienia, a jego zachowania są nieakceptowalne społecznie i zagrażają innym, możliwe jest przymusowe leczenie alkoholika.

Wraz z biegiem czasu i rozwojem uzależnienia chorzy popadają w kłopoty, które pogłębiają ich nałóg. To popularny mechanizm błędnego koła, w którym trwają nawet przez wiele lat. Przestają wywiązywać się z codziennych i zawodowych obowiązków. Rozpadowi ulegają również wszelkie struktury rodzinne oraz związki. Niektórzy popadają w konflikt z prawem, demoralizują młodzież i dzieci, a nawet stają się agresywni. W wybranych przypadkach jedynym rozwiązaniem trudnej sytuacji nałogu jest przymusowe leczenie alkoholika. Gdy nie wyraża on zgody na odwyk, sąd kieruje go na leczenie na podstawie stosownego wniosku i procedury.

Czy można zmusić alkoholika do leczenia? Przymusowe leczenie alkoholika bez jego zgody a przepisy i procedura

Przymusowe leczenie alkoholika to procedura, której wdrożenie i stosowanie skrupulatnie opisano w Dzienniku Ustaw. Podstawą prawną do jej zastosowania jest bowiem Ustawa z dnia 26 października 1982 r., o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. 1982 Nr 35 poz. 230, artykuły: od 24 do 36). Leczenie chorego bez jego zgody może nastąpić dopiero po dokładnym zbadaniu jego indywidualnej sprawy i sytuacji przez powołanego biegłego. Na leczenie odwykowe kieruje się przede wszystkim te osoby, których zachowanie związane z nadużywaniem alkoholu etylowego powoduje rozpad życia rodzinnego i społecznego. Zwykle demoralizują one również małoletnich, zachowują się w sposób, jaki nie jest akceptowany społecznie i zaburzają porządek publiczny. Dopuszczają się czynów ogólnie uważanych za niedozwolone lub nawet niezgodne z prawem. Uchylają się ponadto od obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny.

Kto może skierować alkoholika na przymusowe leczenie uzależnienia?

Wniosek o przymusowe leczenie alkoholika składa Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych lub prokurator. Składany jest on na podstawie posiadanych i otrzymywanych dowodów w sprawie. Jako dokumenty poświadczające istnienie problemu z nadużywaniem alkoholu etylowego stosuje się przede wszystkim podanie z opisem sytuacji rodzinnej i społecznej osoby uzależnionej. Dowodami mogą być z kolei wszelkie notatki z podejmowanych interwencji policyjnych, zeznania świadków, akta poprzednich spraw karnych, orzeczenia psychologów i terapeutów oraz innych osób współpracujących z dziećmi osób uzależnionych, a także notatki z izb wytrzeźwień. Komisja prowadzi rozmowę z osobą nadużywającą alkoholu i motywuje ją do samodzielnego skontaktowania się z placówką terapeutyczną. Jeżeli osoba uzależniona nie zdecyduje się na dobrowolne poddanie się leczeniu, sprawa kierowana jest do Sądu Rodzinnego.

Jak zgłosić alkoholika na przymusowe leczenie odwykowe?

Potrzebę umieszczenia osoby uzależnionej w ośrodku terapii uzależnień bez jego zgody może zgłosić niemal każdy. Zwykle powinność tę czynią osoby z najbliższego otoczenia chorego, zachowującego się nagannie w stosunku do nich samych oraz innych osób. O zastosowaniu obowiązku poddania się leczeniu w ośrodku terapii uzależnień orzeka sąd rejonowy właściwy dla danego miejsca zamieszkania lub pobytu chorego. Sąd podejmuje postępowanie na wniosek Gminnej Komisji, a dokumenty stanowiące dowody w sprawie dostarczyć może każda osoba z otoczenia uzależnionego.

Czy sądowy wniosek o leczenie alkoholowe chorego jest równoznaczny z jego ubezwłasnowolnieniem?

Leczenie choroby alkoholowej wedle założenia powinno być dobrowolne, a osoba uzależniona wykazywać chęć do poddania się działaniom terapeutycznym. Zwykle chory sam zgłasza się do wybranej placówki. Istnieją jednak sytuacje, w których namowy nic nie dają, a zachowanie uzależnionego nie tylko nie zmienia się, a wręcz staje się coraz bardziej niebezpieczne. Wówczas konieczne jest ubezwłasnowolnienie alkoholika i wysłanie go na przymusową terapię choroby alkoholowej.

Ile trwa przymusowe leczenie alkoholika (odwyk)?

Czas trwania przymusowego leczenia alkoholika zależy od indywidualnych potrzeb i możliwości każdego chorego. Przepisami prawa określono jedynie maksymalną długość jednokrotnego pobytu w ośrodku na odwyku przymusowym. Tego rodzaju terapia nie może trwać dłużej niż 2 lata, licząc od momentu uprawomocnienia się decyzji (orzeczenia). Po tym czasie można ubiegać się o ponowne orzeczenie o przymusie leczenia skierowane wobec tej samej osoby. Jego wydanie możliwe jest jednak dopiero po upływie 3 miesięcy od ustania poprzedniego leczenia.

Przymusowe leczenie alkoholowe – czy terapia odwykowa bez zgody jest skuteczna?

Widoczne objawy alkoholizmu znacznie utrudniają życie z alkoholikiem oraz funkcjonowanie rodziny. Istnienie przesłanek do złożenia wniosku do sądu o zobowiązanie do leczenia w przypadku wielu osób uzależnionych od alkoholu paradoksalnie stanowi dla nich najlepsze rozwiązanie. Dobrowolnie nie zdecydują się podjąć leczenia ze względu na niechęć, brak motywacji oraz mechanizm zaprzeczenia, który niejako rządzi nałogiem.

Przymusowe leczenie alkoholika w praktyce wygląda różnorodnie i charakteryzuje się różnym stopniem skuteczności. Leczenie odwykowe osób uzależnionych odbywa się w sposób stacjonarny (całodobowo) lub ambulatoryjny. Polega przede wszystkim na zastosowaniu odtrucia alkoholowego, czyli profesjonalnego detoksu alkoholowego i psychoterapii alkoholizmu. Dla pacjentów, którzy uczestniczyli w przymusowej terapii, szczególnie trudne może okazać się utrzymanie trzeźwości po zakończeniu leczenia. Nie posiadają oni bowiem motywacji wewnętrznej do walki z nałogiem. Wśród metod leczenia alkoholizmu dostępne są również działania wspomagające, takie jak np. terapia Esperalem. Co istotne, zabieg implementacji wszywki alkoholowej jest dobrowolny i nie można do niego zmusić żadnego uzależnionego. Istotne jest zatem, by podczas przymusowego odwyku oddziaływać nie tylko na poprawę ogólnego samopoczucia fizycznego chorego, ale również na jego psychikę. Zmiana zachowań, reakcji i przyzwyczajeń procentuje w przyszłości chęcią zachowania abstynencji.

Czym różni się przymusowe leczenie alkoholizmu od terapii dobrowolnej?

O skutecznym leczeniu alkoholizmu mówi się wówczas, gdy po zakończeniu terapii osoba uzależniona utrzymuje stałą abstynencję. Czy zatem przymusowe leczenie alkoholika może być skuteczne? Zmuszenie uzależnionego do odbycia terapii nie zawsze gwarantuje sukces terapeutyczny. Często okazuje się, że głód alkoholowy jest silniejszy niż chęć pozostania w trzeźwości i osoba uzależniona powraca do nałogu. Większą szansę na powodzenie ma terapia podejmowana dobrowolnie i świadomie.

Na początku swej drogi terapeutycznej wiele osób zastanawia się nad tym, od czego zacząć leczenie alkoholizmu. Specjaliści zalecają, by w przerwaniu ciągu alkoholowego pomocny był detoks. Podczas niego możliwe jest ograniczenie dolegliwości wynikających z zatrucia alkoholem i długotrwałego spożywania toksyn. Odtrucie alkoholowe łączy się z oddziaływaniami psychoterapeutycznymi. Mają one formę spotkań indywidualnych lub grupowych, podczas których specjaliści wpływają na samopoczucie psychiczne pacjenta. Pomagają zmienić reakcje i zachowania z patologicznych na społecznie akceptowane i normatywne. W długotrwałym utrzymaniu trzeźwości pomagają z kolei metody farmaceutyczne. Wśród nich sporą popularnością cieszy się wszywka alkoholowa. Ma ona formę jałowych tabletek wszywanych podskórnie do ciała pacjenta. Ich obecność w ustroju powstrzymuje chorego przed sięganiem po używki. Zna on bowiem konsekwencje przepicia wszywki alkoholowej, czyli połączenia leku i etanolu. Dochodzi wówczas do gwałtownej reakcji organizmu. Długość działania Esperalu sprzyja długotrwałej terapii, wynosi bowiem od 8 do 12 miesięcy.

668 660 600